Viole da gamba – rodzina instrumentów budowanych w rozmiarach od sopranowych do kontrabasowych, które opiera się na lub trzyma między kolanami (z włoskiego gamba – kolano). Popularna w Europie od początku XVI-go wieku, wychodzi z użycia pod koniec wieku XVIII-go. Instrument szczególnie ulubiony przez szlachetnie urodzonych. Dzięki strojowi tercjowo-kwartowemu i progom, gamba w sposób o wiele doskonalszy niż instrumenty z rodziny da brazzo łączyła możliwości gry melodycznej z akordową. Szczególnie ukochana we Francji gdzie dźwięk violi uznawany był za najbardziej zbliżony do głosu ludzkiego.
